Het zout der aarde (1998)

Het zout der aarde vertelt de soms stormachtige geschiedenis van het UAF op basis van zeer verschillende archieven, zoals die van de Binnenlandse Veiligheidsdienst en de Rijksvreemdelingendienst, en van een groot aantal interviews met vluchtelingen van het eerste uur tot en met de Iraanse schrijver Kader Abdolah, die in de jaren negentig naar Nederland vluchtte.

Historie van de stichting voor vluchtelingen-studenten UAF (University Assistance Found) die dit jaar vijftig jaar bestaat. Het is niet het gebruikelijke laudatieve gedenkboek geworden, geschreven als het is vanuit de beste traditie van de academische vrijheid. Behalve het eigen archief van het UAF raadpleegde de auteur dat van de BVD en de Rijksvreemdelingendienst; ook interviewde hij vele (oud)bestuurders, (ex-)stafleden en oud-bursalen van het UAF.

In zekere zin is het boek ook een condensatie van de mentaliteitsgeschiedenis van de Nederlandse samenleving tussen 1948 en 1998. Daarnaast biedt het een goede aanzet tot een systematischer te boekstaven geschiedenis van het Nederlandse vluchtelingenbeleid en -opvang sinds de Tweede Wereldoorlog. Het UAF is erin geslaagd duizenden jonge mensen die om politieke redenen hun land ontvlucht waren, hier te laten studeren op WO-, HBO- of MBO-niveau.

Centraal staat de voortdurende strijd om een adequaat antwoord te vinden op de steeds brandende vraag: wat doen wij met de mens die ongewild huis en haard verlaat en een beroep doet op onze solidariteit? Voor ieder die betrokken is bij het vluchtelingenvraagstuk verplichte lectuur.